
واردات کالا | مراحل واردات کالا در ایران
در دنیای رقابتی امروز، واردات کالا به عنوان یکی از راه های اصلی توسعه کسب و کار، نقش کلیدی در تأمین نیاز بازار و افزایش سود آوری ایفا میکند. از واردات تجهیزات صنعتی و ماشین آلات گرفته تا کالا های مصرفی و مواد اولیه، شرکت های بازرگانی میتوانند با شناخت درست قوانین، فرآیندها و فرصت ها، گام بزرگی در مسیر رشد بردارند.
این فرآیند شامل مجموعه ای از مراحل تخصصی مانند انتخاب تأمین کننده مطمئن، ثبت سفارش رسمی، دریافت مجوز های لازم، حواله ارزی، حمل و نقل بین المللی، و در نهایت ترخیص کالا از گمرک است. هر کدام از این مراحل اگر با آگاهی و برنامهریزی دقیق انجام نشود، میتواند منجر به تأخیر، هزینه های اضافی و حتی زیان مالی شود.در این صفحه، بهصورت کامل و شفاف تمامی مراحل، هزینهها، قوانین، شرایط و حتی فرصتهای سودآور در واردات کالا را بررسی کردهایم تا بتوانید با اطمینان مسیر واردات خود را شروع کنید یا آن را بهصورت حرفهای به ما بسپارید.

خدمات واردات کالا چیست ؟
واردات کالا به فرآیند خرید قانونی محصولات، مواد اولیه یا تجهیزات از کشور های دیگر و ورود آنها به کشور مقصد گفته میشود. این کار با هدف تأمین نیاز بازار داخلی، کاهش هزینه ها یا دسترسی به فناوری های پیشرفته انجام میشود و شامل مراحل مختلفی مثل ثبت سفارش ، حمل و نقل، ترخیص گمرکی و رعایت قوانین تجارت بین الملل است.
شرایط واردات کالا برای اشخاص حقیقی و حقوقی
واردات کالا در ایران برای هر دو گروه اشخاص حقیقی (افراد عادی) و اشخاص حقوقی (شرکتها) امکانپذیر است، اما هر کدام شرایط و الزامات خاص خود را دارند. در ادامه، تفاوتها و نیازمندیهای هر گروه را بررسی میکنیم:
واردات توسط اشخاص حقیقی
اگر شما یک فرد عادی هستید و شرکت ثبتشده ندارید، برای واردات رسمی باید شرایط زیر را داشته باشید:
دریافت کارت بازرگانی حقیقی از اتاق بازرگانی
داشتن سن قانونی (بالای ۱۸ سال)
سابقه مالیاتی شفاف و نداشتن بدهی بانکی
ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت
رعایت تمامی ضوابط گمرکی، مجوزها و پرداخت تعرفهها
💡 نکته: برای حجمهای کوچک یا واردات محدود، برخی افراد از کارتهای بازرگانی دیگران (شرکتهای واسطه) استفاده میکنند.
واردات توسط شرکت ها (اشخاص حقوقی)
شرکتهای ثبتشده تجاری برای واردات، شرایط سادهتر و امکانات بیشتری دارند:
کارت بازرگانی حقوقی به نام شرکت
امکان انجام واردات در حجم بالا
دسترسی به معافیت های مالیاتی یا تسهیلات دولتی
امکان عقد قرارداد رسمی با فروشندگان خارجی
قابلیت دریافت مجوزهای خاص (مثلاً بهداشت، استاندارد، انرژی)
تفاوت اصلی بین اشخاص و شرکت ها درخدمات واردات کالا:
ویژگی | اشخاص حقیقی | شرکتها (حقوقی) |
---|---|---|
نیاز به کارت بازرگانی | بله | بله |
امکان واردات رسمی | محدودتر | گسترده تر |
استفاده از تسهیلات | نه چندان | بیشتر |
اخذ مجوزهای خاص | سخت تر | آسان تر |
مناسب برای چه کسانی؟ | واردات شخصی یا کوچک | واردات عمده و تجاری |
مراحل واردات کالا
واردات کالا میتواند گامی بزرگ در جهت تحقق اهداف کسبوکار شما باشد؛ اما این فرایند نیازمند دانش و برنامهریزی دقیق است. مراحل واردات کالا را باید بادقت و مطابق با قوانین انجام داد. این مراحل عبارتاند از:

تحقیق بازار و انتخاب کالای مناسب
برای واردات قبل از هر اقدامی باید بازار داخلی را بهدقت بررسی کنید. چه کالاهایی تقاضای بیشتری دارند؟ رقبا بیشتر چه محصولاتی را عرضه میکنند؟ و مهمتر از همه این که شما چه ارزش افزودهای را میتوانید به بازار ارائه دهید؟ سپس نوبت تحلیل سودآوری است. هزینههای واردات، عوارض گمرکی، هزینههای حملونقل و سایر هزینهها را مشخص کنید تا بتوانید سودآوری محصول را پیشبینی نمایید.
شناسایی تأمینکننده معتبر
برای شناسایی تأمینکننده معتبر میتواند از پلتفرمهای آنلاین که امکان ارتباط با هزاران تأمینکننده از سراسر جهان را فراهم میکنند، استفاده کنید. همچنین شرکت در نمایشگاههای تخصصی، فرصتی عالی برای ملاقات حضوری با تأمینکنندگان و بررسی کیفیت محصولات آنها است. علاوه بر این با مراجعه به سفارتخانهها و اتاقهای بازرگانی میتوانید اطلاعات مفیدی در مورد بازارهای هدف و تأمینکنندگان معتبر به دست آورید.


دریافت پیشفاکتور (Proforma Invoice)
پیشفاکتور سندی است که توسط تأمینکننده کالا صادر میشود و جزئیات کامل کالا، قیمت، شرایط پرداخت و سایر اطلاعات مهم در آن درج میشود. این سند به شما کمک میکند تا از جزئیات معامله مطمئن شوید. پس باید از تأمینکننده بخواهید پیشفاکتور رت برای شما ارسال کند.
ثبت سفارش و اخذ مجوزهای لازم
پس از توافق با تأمینکننده، باید سفارش خود را بهصورت رسمی ثبت کرده و مجوزهای لازم را از نهادهای مرتبط مانند سازمان توسعه تجارت و گمرک دریافت کنید. برخی کالاها برای این که اجازه ورود به کشور را داشته باشند، نیازمند مجوزهای خاصی هستند. برای مثال مواد غذایی باید دارای مجوز بهداشتی باشند و کالاهای الکترونیکی باید از استانداردهای ایمنی برخوردار باشند.


پرداخت هزینه
سپس نوبت به تأمین مالی و پرداخت هزینه کالا است. یکی از امنترین روشهای پرداخت در تجارت بینالملل گشایش اعتبار اسنادی (LC) است. با این روش بانک شما تضمین میکند که پرداخت تنها در صورتی انجام میشود که کالا مطابق با شرایط قرارداد به دست شما برسد.
حواله، کارت اعتباری و پرداخت نقدی از دیگر روشهای پرداخت هزینه کالا هستند که بسته به نوع معامله و توافق بین طرفین انجام میشود.
حمل و نقل بین المللی
حالا که معامله صورتگرفته، باید برای واردکردن کالا به کشور بهترین راه را انتخاب کنید. روش حمل کالا بسته به نوع کالا، حجم و وزن آن و فاصله مبدأ تا مقصد انتخاب میشود. رایجترین روشهای حملونقل واردات از کشورهای دیگر بسته به این مورد بهصورت دریایی، هوایی یا زمینی است. بیمه حملونقل را فراموش نکنید. برای محافظت از کالا در برابر خسارتهای احتمالی در طول حملونقل، بهتر است، آن را بیمه کنید.


ترخیص کالا از گمرک
در آخر نوبت به ترخیص کالا از گمرک میرسد. برای ترخیص کالا، باید مدارک مختلفی مانند بارنامه، فاکتور خرید، گواهی مبدأ و مجوزهای لازم را به گمرک ارائه دهید. این مدارک را به طور کامل جمعآوری و آماده کنید. قبل از ترخیص کالا باید عوارض گمرکی آن پرداخت شود. نرخ عوارض گمرکی برای هر کالا متفاوت است و به تعرفه گمرکی آن بستگی دارد.
درخواست مشاوره رایگان
قوانین واردات کالا
واردات کالا در ایران بر اساس مجموعهای از مقررات و آییننامههای رسمی انجام میشود که توسط وزارت صمت، گمرک جمهوری اسلامی، بانک مرکزی، اتاق بازرگانی، و سایر نهادهای ذیربط تدوین شده اند. در این بخش به مهمترین قوانین واردات می پردازیم:
1. قانون مقررات صادرات و واردات (اصلیترین قانون)
بر اساس این قانون:
ورود هر کالا به کشور نیازمند داشتن مجوز (اعم از کارت بازرگانی، ثبت سفارش و…) است.
کالاها در سه گروه طبقه بندی می شوند:
مجاز (نیاز به مجوز خاص ندارد)
مشروط (نیازمند دریافت مجوز از نهادهای خاص)
ممنوع (ورودشان غیرقانونی است)
2. آیین نامه اجرایی کارت بازرگانی
هر واردکننده باید طبق این آیین نامه:
شرایط سنی، مالیاتی، عدم سوء پیشینه و اهلیت حرفه ای داشته باشد.
کارت بازرگانی هر سال تمدید شود و فقط در حوزههای مشخصشده در کارت، واردات انجام دهد.
3. قانون امور گمرکی
طبق این قانون:
تعرفه گمرکی هر کالا بر اساس کد HS Code مشخص میشود.
کالاها باید از مبادی رسمی گمرکی وارد شده و اظهارنامه گمرکی دقیق برای آنها ارائه شود.
گمرک مجاز است کالای مغایر با اطلاعات ثبت شده را ضبط، جریمه یا مرجوع کند.
4. مقررات ارزی بانک مرکزی
تأمین ارز واردات (حتی در حالت شخصی) باید از طریق بانکها یا صرافیهای دارای مجوز بانک مرکزی انجام شود.
ورود ارز و حواله غیرمجاز، تخلف ارزی محسوب میشود.
5. مقررات فنی و بهداشتی
برخی کالاها (مثل دارو، لوازم بهداشتی، مواد غذایی، تجهیزات صنعتی، ابزار دقیق و…) برای ورود نیاز به تأییدیههای فنی، استاندارد، یا بهداشتی از مراجع ذیربط دارند.
ورود کالا بدون این مجوزها غیرقانونی و مشمول ضبط یا مرجوعی است
6. مقررات ممنوعیت های شرعی و قانونی
واردات کالاهایی که با شرع اسلام یا مصالح کشور در تضاد باشند، ممنوع است
مثل: مشروبات الکلی، ابزار قمار، محتوای مستهجن، یا کالاهای دارای مصرف نظامی خاص بدون مجوز امنیتی
کالا های ممنوعه وارداتی
برخی کالاها طبق قوانین ایران ممنوع الواردات هستند و واردات آن ها منجر به توقیف، جریمه یا پیگرد قانونی میشود. این ممنوعیت ها معمولاً در سه دسته قرار میگیرند:
1. ممنوعه شرعی
مشروبات الکلی
گوشت خوک
ابزار قمار
محتوای مستهجن یا ضددینی
2. ممنوعه امنیتی و قانونی
تجهیزات جاسوسی و شنود
کالاهای تحریمی یا دارای کاربرد نظامی
برخی مواد شیمیایی خاص بدون مجوز
3. ممنوعه حمایتی (اقتصادی)
کالاهایی که مشابه داخلی دارند یا در لیست ممنوعیت موقت وزارت صمت هستند، مثل:
برخی خودروها
پوشاک برند خارجی
لوازم خانگی وارداتی
فهرست این کالاها بهصورت رسمی از طریق سامانه جامع تجارت و گمرک بهروزرسانی میشود.

خدمات واردات کالا یک فرآیند چندمرحلهای اما قابل مدیریت است که از انتخاب محصول و ثبت سفارش آغاز میشود و با ترخیص قانونی از گمرک پایان مییابد. برای واردات، داشتن کارت بازرگانی الزامی است و باید قوانین گمرکی، ارزی و ممنوعیتهای خاص را رعایت کرد. همچنین هزینههایی مانند حقوق گمرکی، حملونقل، ترخیص و خدمات بانکی باید دقیق محاسبه شوند تا سودآوری واقعی حاصل شود.

هزینه های واردات کالا در ایران
واردات کالا فقط شامل پرداخت پول به فروشنده خارجی نیست. مجموعه ای از هزینههای گمرکی، بانکی ، حمل و نقل ، خدماتی و جانبی وجود دارد که در نهایت قیمت تمامشده کالا را تعیین میکند. شناخت این هزینهها برای محاسبه سود، قیمتگذاری نهایی و جلوگیری از ضرر بسیار مهم است.
در ادامه، مهمترین هزینه های واردات را دستهبندیشده بررسی میکنیم:
1. هزینه خرید کالا (FOB یا CIF)
FOB (Free On Board): فقط قیمت خود کالا تا روی کشتی در کشور مبدأ
CIF (Cost + Insurance + Freight): شامل قیمت کالا + بیمه + کرایه حمل تا بندر مقصد
این رقم پایهی محاسبه سایر هزینههای گمرکی است.
2. حقوق گمرکی و عوارض واردات
حقوق ورودی: بر اساس کد تعرفه (HS Code) و درصد تعیینشده توسط گمرک
مالیات بر ارزش افزوده (10٪): محاسبه شده روی جمع ارزش کالا و حقوق ورودی
سایر عوارض: ممکن است بسته به نوع کالا عوارض خاصی تعلق بگیرد (مثلاً هلال احمر، استاندارد، محیط زیست)
3. هزینه حمل و نقل بین المللی
شامل کرایه حمل دریایی، هوایی یا زمینی
هزینه تخلیه و بارگیری (دموراژ، THC) در بنادر مبدأ و مقصد
در حمل دریایی، هزینه کانتینر و نگهداری آن (در صورت تأخیر)
4. هزینه ترخیص کالا
حق العمل کاری (ترخیصکار): تعرفهای برای پیگیری امور گمرکی
هزینه انبارداری گمرک: بابت مدت زمان توقف کالا در انبار
هزینه بازرسی (در صورت لزوم): سازمان استاندارد، قرنطینه، بهداشت و…
5. هزینه های بانکی و ارزی
کارمزد صرافی یا بانک: برای انتقال حواله ارزی
کارمزد گشایش اعتبار اسنادی (LC): در صورت استفاده از LC
نوسان نرخ ارز: میتواند روی کل هزینه تأثیر جدی بگذارد
6. هزینه بیمه حمل و نقل (در صورت نبود در CIF)
بیمه کالا از مبدأ تا مقصد، مخصوصاً برای محمولههای گران یا حساس
7. هزینه خدمات جانبی (احتمالی)
هزینه دریافت مجوزها (بهداشت، استاندارد، انرژی و…)
هزینه ترجمه رسمی مدارک، ثبت سفارش، مشاوره و خدمات حقوقی
هزینه بازاریابی، تست نمونه، یا خدمات QC (کنترل کیفیت)
هزینه نهایی واردات = قیمت کالا (CIF) + حقوق و عوارض گمرکی + هزینه ترخیص + هزینه حمل + هزینه بانکی + هزینه مجوزها
یک واردکننده حرفهای همیشه باید قبل از هر اقدامی، برآورد دقیق هزینه ها رو انجام بده تا بتونه سود واقعی خودش رو محاسبه کنه.
پرسودترین کالاهای وارداتی چیست؟
انتخاب کالای مناسب برای واردات، کلید موفقیت در این تجارت است. برخی از کالاها به دلیل تقاضای بالا و سودآوری، همواره موردتوجه واردکنندگان هستند و جزو پرسودترین کالاهای وارداتی شناخته میشوند. این کالاها عبارتاند از:

قطعات یدکی خودرو
رشد صنعت خودرو و نیاز مستمر به تعویض قطعات، باعث شده تا واردات قطعات یدکی خودرو همیشه بازار پررونقی در ایران داشته باشد. قطعاتی مانند لنت ترمز، فیلترها و قطعات الکترونیکی خودرو از جمله بهترین کالا برای واردات در این دسته هستند.
لوازم جانبی موبایل
استفاده روزافزون از گوشیهای هوشمند، سبب شده تا تقاضا برای لوازم جانبی مانند قاب، شارژر، هندزفری و گلس نیز افزایش یابد. تنوع بالای این محصولات و نرخ بالای گردش مالی در این بازار، آنها را به گزینه مناسبی برای واردات تبدیل کرده است.


مواد اولیه
صنایع مختلف برای تولید محصولات خود به مواد اولیه متعددی نیاز دارند. واردات مواد اولیهای مانند مواد شیمیایی، پلیمرها و فلزات بسیار سودآور خواهد بود به شرطی که بازار مصرف مشخصی برای آنها وجود داشته باشد.
ماشینآلات صنعتی
صنایع ساختمانی، تولیدی و کشاورزی به ماشینآلات سنگین و نیمهسنگین مانند لیفتراک، لودر و انواع جرثقیل نیاز دارند. واردات این ماشینآلات به دلیل ارزش بالا و نیاز صنایع مختلف، همواره پررونق و پرسود است.


محصولات غذایی
کالاهای غذایی مانند ذرت، کنجاله سویا و روغن آفتابگردان بهعنوان مواد اولیه در صنایع غذایی مختلف مورداستفاده قرار میگیرند. واردات این محصولات به دلیل مصرف بالای آنها در صنایع غذایی، همواره تقاضای بالایی دارد به همین دلیل در سودآورترین کالاهای وارداتی قرار دارند.
انتخاب محصول مناسب برای واردات، تنها به سودآوری آن بستگی ندارد. عواملی مانند قوانین و مقررات واردات، رقابت در بازار، نیاز به مجوزهای خاص و شرایط اقتصادی کشور نیز در این انتخاب بسیار تأثیرگذار هستند. قبل از تصمیمگیری، بهتر است به طور کامل بازار را تحلیل کرده و با کارشناسان بازرگانی مشورت کنید، مشاوره واردات کالا میتواند در سودآوری بیشتر شما بسیار مؤثر باشد.
کشورهای مهم برای خدمات واردات کالا به ایران
چین
- بزرگترین شریک تجاری ایران در واردات
- تنوع بسیار بالا: لوازم الکترونیکی، ماشین آلات، قطعات صنعتی، پوشاک، موبایل
- مزیت: قیمت رقابتی + دسترسی آسان به تأمینکننده
مطالعه بیشتر : کسب اطلاعات بیشتر درباره واردات از چین
ترکیه
- تأمینکننده سریع و نزدیک (حملونقل زمینی ارزان و سریع)
- کالاهای صنعتی، مواد غذایی، پوشاک، مواد شیمیایی
- مزیت: کیفیت مناسب + ارسال فوری
هند
- مواد اولیه دارویی، چای، برنج، تجهیزات صنعتی سبک
- مزیت: هزینه پایین + تامین کالاهای خاص کشاورزی و دارویی
آلمان
- ماشینآلات پیشرفته، تجهیزات صنعتی و آزمایشگاهی
- مزیت: کیفیت بسیار بالا
- محدودیت: مسائل مربوط به تحریم و انتقال ارز
کره جنوبی
- قطعات خودرو، لوازم خانگی، تجهیزات الکترونیکی
- مزیت: تکنولوژی بالا و کیفیت تضمینی
امارات (دبی)
- مسیر واسطهای برای واردات از سایر کشورها
- مزیت: بدون محدودیتهای تحریمی مستقیم، تحویل سریع، تجارت کارگو
- کالاها: از موبایل و لوازم خانگی تا لوازم یدکی
سایر کشورهای اروپایی و آسیایی
- بیشتر در زمینه کالاهای خاص، ماشینآلات پیشرفته، تجهیزات پزشکی یا برندهای لوکس
نکته:
بسیاری از واردکنندگان ایرانی کالا را از کشورهای اروپایی یا آسیایی خریداری کرده اما از طریق امارات یا ترکیه وارد میکنند تا مشکلات نقل و انتقال ارز یا گمرک را کاهش دهند.
کشور مبدأ | نوع کالاهای وارداتی | مزایا | محدودیتها |
---|---|---|---|
چین | الکترونیکی، صنعتی، پوشاک، موبایل | قیمت پایین، تنوع بالا | ریسک کیفیت پایین برخی کالاها |
ترکیه | پوشاک، مواد غذایی، صنعتی، شیمیایی | نزدیکی جغرافیایی، ارسال سریع | مشابه داخلی در برخی موارد |
هند | دارویی، کشاورزی، چای، تجهیزات سبک | هزینه پایین، تامین کالاهای خاص | سطح کیفیت متغیر |
آلمان | ماشینآلات، تجهیزات دقیق، صنعتی | کیفیت بسیار بالا | محدودیتهای ارزی و تحریم |
کره جنوبی | قطعات خودرو، لوازم خانگی، الکترونیکی | تکنولوژی و کیفیت بالا | قیمت بالاتر نسبت به چین |
امارات | واسطه واردات، کلیه کالاها از مبدأ دیگر | دور زدن تحریم، ارسال سریع | هزینه بالای کارگو و واسطهگری |
درخواست مشاوره رایگان

جمع بندی
واردات کالا، اگرچه یک فرآیند تخصصی و چندمرحلهای است، اما با برنامهریزی درست، رعایت قوانین و همکاری با تیمهای حرفهای میتواند به یکی از پرسودترین مسیرهای توسعه کسبوکار تبدیل شود. شناخت قوانین، انتخاب کالاهای مجاز و پرسود، بررسی هزینهها و انتخاب مبدأ مناسب، همگی عوامل کلیدی در موفقیت شما در واردات هستند.اگر برای واردات کالا نیاز به مشاوره، ترخیص، تأمینکننده معتبر یا راهنمایی دقیق دارید، همین حالا با ما تماس بگیرید یا فرم مشاوره را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.
فراموش نکنید که موفقیت در واردات کالا به عوامل مختلفی از جمله انتخاب محصول مناسب، شناسایی تأمینکننده معتبر، رعایت قوانین و مقررات، مدیریت ریسک و داشتن یک برنامهریزی دقیق بستگی دارد. درصورتیکه قصد دارید در حوزه تجارت بینالملل فعالیت کنید بهترین راهکار، مشاوره با افراد متخصص و شرکتهای بازرگانی است.

سوالات متداول
1- چگونه میتوان بهترین کالا را برای واردات انتخاب کرد؟
با تحقیق در بازار داخلی و شناسایی کالاهایی که تقاضای بالا و رقابت کمتری دارند. همچنین تحلیل هزینههای واردات و میزان سودآوری محصول نیز ضروری و لازمالاجرا است.
2- آیا واردات کالا به ایران نیاز به اخذ مجوز خاصی دارد؟
بله برخی کالاها مانند محصولات غذایی، تجهیزات الکترونیکی و مواد شیمیایی و تجهیزات پزشک و داروها برای ورود به ایران، نیازمند دریافت مجوزهای خاص از سازمانهای مربوطه مانند وزارت بهداشت یا سازمان استاندارد هستند.
3- چگونه تأمینکنندگان معتبر خارجی را پیدا کرد؟
برای پیداکردن تأمینکننده معتبر میتوانید از سایتهای معتبر بینالمللی مانند علیبابا جستجو کنید یا در نمایشگاههای تجاری بینالمللی شرکت کنید یا مراجعه به اتاقهای بازرگانی کشورها مراجعه نمایید.
4- چه هزینههایی برای واردات کالا باید پرداخت کرد؟
هزینههای واردات شامل قیمت کالا، هزینه حملونقل، بیمه، حقوق و عوارض گمرکی، هزینههای انبارداری و مجوزهای آن است.
5- آیا میتوان به خدمات شرکتهای بازرگانی برای واردات کالا اعتماد کرد؟
بله شرکتهای بازرگانی در انجام همه مراحل از شناسایی تأمینکننده تا ترخیص کالا همراه و در کنار شما خواهند بود. این روش برای افرادی که تجربه کافی در واردات ندارند یا قصد واردات در مقیاس بالا را دارند، بسیار مناسب است.